Kaliforniya’da polis dron gözetimini artırıyor, gizlilik endişelerini doğruyor



Yazar: Suswati Basu
Çeviren: Buse Nur Yavuz

Yeni bir rapora göre, Kaliforniya’nın bazı bölgelerindeki savunmasız toplulukları gözetlerken günde on saat çalışan polis dronlarının sayısı artıyor. Chula Vista Polis Departmanı’nın (CVPD) gözetim yeteneklerinin ulusal bir eğilimin parçası olduğu ve bu durumun önemli gizlilik endişelerini artırdığı söyleniyor. CVPD’nin, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki en gelişmiş insansız hava aracı (UAV) programlarından birini işlettiği ve dronları sadece acil durumlar için değil, giderek daha fazla rutin gözetim için kullandığı bildiriliyor. WIRED ve MIT Technology Review’e göre, Chula Vista polisi her gün dört ayrı siteden 32 dron kullanarak gökyüzünde sıkça rastlanan bir varlık haline gelmiş durumda. Dronlar, 200 ila 400 feet arasında çalışarak genellikle halk tarafından fark edilmiyor ve günlük polis operasyonlarına entegre oluyor. Görünüşe göre, insansız hava araçlarının (UAV) kullanıma girmesiyle durumsal farkındalık büyük ölçüde değişti. Chula Vista Polis Departmanı Halkla İlişkiler Görevlisi Çavuş Anthony Molina, daha önce MIT Technology Review’e yaptığı açıklamada, dronların “çağrılara yanıt veren devriye memurlarımızın bir uzantısı gibi” olduğunu söylemişti.

Chula Vista’da drone operasyonlarının genişlemesi

Polis departmanlarının dron kullanımı yeni bir şey değil, ancak kullanımın ölçeği ve kapsamı hızla genişliyor. Amerika Birleşik Devletleri genelinde 1.500’den fazla polis departmanı, dronları operasyonlarına entegre etti ve bunları çoğunlukla arama-kurtarma görevleri ve olay yeri belgelenmesi için kullanıyor. Ancak, Chula Vista’nın dron kullanımı, şüphelilerin aktif olarak izlenmesi ve rutin çağrılara yanıt verilmesini de kapsayacak şekilde genişlediği bildiriliyor. Ekim 2018’de, Chula Vista ülkenin ilk İlk Müdahale Aracı Olarak Drone (DFR) programını başlattı. Bu girişim sayesinde, departman teleoperatörleri canlı 911 çağrılarını dinleyerek şehrin genişleyen drone filosunu konuşlandırma konusunda gerçek zamanlı kararlar alıyor. Bu dronlar, programın başlangıcından bu yana yaklaşık 20.000 kez gönderilmiş olup, artık düzenli olarak Chula Vista’nın semalarında devriye geziyor. Genellikle gürültü şikayetleri, trafik kazaları, aşırı doz vakaları, aile içi anlaşmazlıklar ve hatta cinayetler dahil olmak üzere çeşitli acil durumlarda olay yerine ilk varanlar oluyorlar. Ancak, WIRED tarafından yapılan bir araştırma, departmanın şeffaflık portalında kaydedilen drone uçuşlarının yaklaşık onda birinin belirli bir 911 çağrısıyla bağlantılı olmadığını, bu uçuşlardan 498’inin basitçe “bilinmeyen sorun” olarak kategorize edildiğini ortaya çıkardı. 2019 yılında, Chula Vista, Federal Havacılık İdaresi’nden (FAA) “görüş hattı ötesi” (BVLOS) feragatnamesi alan ilk ABD şehri oldu; bu düzenleyici değişiklik, o zamandan beri 225 diğer departmana da yayıldı. Bu feragatname, dronların operatörün doğrudan görüş hattının ötesinde çalışmasına izin vererek, büyük alanları daha verimli bir şekilde izlemelerine olanak tanıyor. “Bu hızla tırmanıyor,” diyor, polis teşkilatlarını drone operasyonları konusunda eğiten Skyfire Consulting’in kurucusu Matt Sloane. “Polis departmanları bu teknoloji için bütçelerini sürekli olarak artırıyor. Bence iki ila üç yıl içinde otonom konuşlandırmayı göreceğiz.”

Dronlar savunmasız mahallelere odaklanıyor

Eleştirmenler, bu hızlı teknolojik ilerlemenin, mahremiyet üzerindeki etkileri konusunda yeterli kamu tartışması olmadan gerçekleştiğini savunuyor. Yüksek çözünürlüklü kameralar ve kayıt ekipmanları ile donatılmış dronlar, çoğu zaman farkında olmadan veya rızası olmadan, günlük yaşamın ayrıntılarını yakalayabiliyor.”La Prensa San Diego” yayıncısı Arturo Castañares, “Bu teknolojiye sahip olmamaları gerektiğini savunmuyorum. Ancak endişem, herhangi bir politika ve prosedür belirlenmeden konuşlandırılmış olmaları” diyor. Castañares, özellikle bu operasyonlar sırasında kaydedilen görüntülere erişim konusunda daha fazla şeffaflık sağlanması amacıyla şehri dava ediyor. Gizlilik savunucuları, dronların plaka okuma cihazları ve geniş kamera ağları gibi diğer gözetim teknolojileriyle birleştirilmesi potansiyelinden özellikle endişe duyuyor. Bu durum, vatandaşların hareketlerinin sürekli izlendiği yaygın bir gözetim ortamı yaratabilir ve bu da dezavantajlı topluluklarda aşırı polis müdahalesi sorunlarını daha da kötüleştirebilir. WIRED tarafından yapılan analiz, Chula Vista’daki drone konuşlandırmalarının daha çok yoksul mahallelerde yoğunlaştığını ortaya koydu ve bu, bu toplulukların daha zengin bölgelere kıyasla daha fazla gözetim altında kalmasına yol açtı. Yaklaşık 10.000 drone uçuşunu inceleyen araştırma, düşük gelirli bölgelerde yaşayanların, daha varlıklı mahallelerde yaşayanlara göre drone gözetimine çok daha fazla maruz kaldığını buldu.

Polis’in dron kullanımına toplumsal ve hukuki Yanıt

2022’de Chula Vista’da polis dron kullanımına yönelik kamuoyu yoklaması yapıldı. Bulgular, özellikle düşük gelirli sakinler arasında DFR programına geniş bir destek olduğu gösterildi. Genel olarak olumlu karşılamaya rağmen, endişeler devam ediyor. Katılımcıların çoğu, dronların suçlara karışmayan bireyleri yanlışlıkla kaydedebileceği veya bu tür görüntülerin federal göçmenlik makamlarıyla paylaşılabileceği konusunda kaygılarını dile getirdi. WIRED’in araştırması ayrıca, Chula Vista polisinin şüpheli davranış, yüksek sesli müzik, kamuya açık yerlerde sarhoşluk, vandalizm ve hırsızlık gibi nispeten küçük sorunları içeren yüzlerce 911 çağrısına yanıt olarak düzenli olarak dron kullandığını ortaya koyuyor. Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği’nin polisin drone kullanımına ilişkin 2023 tarihli raporunun yazarı Jay Stanley, “Bu teknoloji ne kadar yeni ve hassas olduğundan dolayı, CVPD ve diğer departmanların bu faaliyetleri kaydederken ayrıntılara titizlikle dikkat etmeleri gerekir,” dedi. “CVPD politikası, dron operatörlerinin, bir yargıç tarafından verilen bir izin belgesi olmadan veya acil durumlar dışında, özel binaların içi gibi makul bir gizlilik beklentisi olan herhangi bir yeri kasten kaydetmesini veya görüntü aktarmasını yasaklıyor.”

CVPD politikası, dron operatörlerinin gizlilik beklenen alanları kaydetmekten kaçınmak için “makul önlemler” almasını öngörse de, uçuş verileri, polis dronlarının sık sık arka bahçeler ve sakinleri rahatsız eden diğer yerler üzerinde uçtuğunu ortaya koyuyor.

Veriler ayrıca bu dronların, İç Güvenlik Bakanlığı tarafından “korunan alanlar” olarak belirlenen bölgeler üzerinde sık sık çalıştığını gösteriyor. Bu yerler, hukuk uygulamalarının erişimi engelleyebileceği veya kritik faaliyetleri aksatabileceği hassas bölgeler olarak tanınmaktadır. Bu tür yerler arasında ibadethaneler, oyun alanları, okullar, ruh sağlığı tesisleri, aile içi şiddet sığınakları, gıda bankaları ve evsizler barınakları bulunmaktadır. FAA (Federal Havacılık İdaresi), dron operasyonlarına yönelik kısıtlamaları daha da gevşetmeye doğru ilerlerken, topluluklar ve politika yapıcılar için şimdi teknolojinin faydalarını, sivil özgürlükleri koruma ve yasalara eşit muamele sağlama ihtiyacı ile dengelemek önemli bir zorluk olacak.

RSS abonesi olun
Etkinliklerimizden haberdar olun
YouTube kanalımıza abone olun
Pinterest\\\
fb-share-icon
LinkedIn\\\
Share
Instagram\\\
Bizi Telegram kanalımızdan izleyin